sampl haenedig (samplau haenedig) eb

Dyma’r enw ar sampl sy’n cynnwys nifer o ‘haenau‘ o boblogaeth.

Er enghraifft, gallwn ddewis samplau o wahanol grwpiau oedran. Mae maint y sampl mewn cyfrannedd â maint yr haen, fel mae’r hafaliad hwn yn ei ddangos:

    \text{Maint y sampl ar ggyfer pob haen} = \dfrac{\text{maint yr haen}}{\text{maint y boblogaeth}}\times \text{maint y sampl cyfan}

Dyma enghraifft o sampl haenedig.

Mae 500 o ddisgyblion mewn ysgol, ac mae angen holi 50 ohonyn nhw am eu hoff fwyd.

Rhaid gwneud yn siŵr bod yr arolwg yn fanwl gywir, ac felly mae angen amrediad o ddisgyblion ar draws blynyddoedd gwahanol yr ysgol – dyma’r gwahanol ‘haenau’.

Mae’r tabl cyntaf yn dangos nifer y disgyblion ym mhob blwyddyn.

Gan ddefnyddio’r hafaliad, gallwn gyfrifo maint y sampl ar gyfer pob blwyddyn.

    • Mae 100 o ddisgyblion ym Mlwyddyn 7, felly dyma faint yr haen.

    • Mae 500 o ddisgyblion yn yr ysgol, felly dyma faint y boblogaeth.

    • Mae angen atebion gan 50 disgybl, felly dyma faint y sampl cyfan.

Felly, nifer y disgyblion yn y sampl ar gyfer Blwyddyn 7 yw 10, gan fod \dfrac{100}{500} × 50 = 10.

Rydym yn defnyddio’r hafaliad hwn i gyfrifo maint y sampl ar gyfer Blynyddoedd 8–11.